Ortanca Çiçeği Bakımı

Ortanca çiçeği bakımı, çiçeğin özellikleri ve sıkça karşılaşılan sorunların çözümü noktasında bilinçli olmak, sağlıklı ortancalar yetiştirebilmek için en doğru yaklaşım olacaktır. Işık, gübreleme, nem ve toprak açısından optimum koşulları sağlamanız adına kılavuz özelliği taşıyan içeriğimiz; başta ortanca çiçeği özellikleri ve ortanca çiçeği bakımı olmak üzere, ekim ve çoğaltma yöntemleri ve yaygın sorunlara çözüm önerileri gibi yönergelerle rehber niteliğinde hazırlanmıştır.

Ortanca (Hydrangea macrophylla) çiçeği, ekosistemdeki 70 – 75 türü ile dünyanın pek çok farklı coğrafyasında yaşam alanı bulur. Anayurdu Japonya olan Ortanca, Asya ve Amerika’nın yerel bitki türleri arasında yer alır. Oldukça gösterişli bir görünüme sahip olan Ortanca çiçeği, çiçekseverlerin birçoğu tarafından rağbet görür ve çiçek envanterlerinde kendine özgü bir yer edinir. İhtişamlı görümü ve göze hoş gelen renk skalasıyla, estetik beklentileri karşılar niteliktedir.

Ortanca Çiçeği Özellikleri

Balkon, bahçe ve iç mekan dekorasyonunun vazgeçilmez çiçeklerinden olan Ortancaların genel özellikleri hakkında bilgi sahibi olmak, ortancalardan daha verimli ve sağlıklı çiçekler elde edebilmek adına doğru bir yaklaşım olacaktır.

Yaygın İsim	Ortanca, hortensia.
Botanik İsim	Hydrangea macrophylla.
Bitki Türü ve Ailesi	Trakeofitler – Anjiyospermler – Eudicot’lar, Asteroitler – Kornelius – Ortancagiller – Ortanca
Anavatanı	Japonya (Asya ve Amerika’da yerel bitki türleri arasında gösterilir)
Renk	Beyazdır; ancak, toprak pH’ına bağlı olarak mevcut veya bağlı olan alüminyum iyonlarının varlığından dolayı çiçek rengi değişimi meydana gelir ve mavi, kırmızı, pembe, açık mor veya koyu mor renge sahip olabilirler.
Boyutlar	Ortancalar, geneli 1–3 m (3 ft 3 inç – 9 ​​ft 10 inç) boyunda çalılardır.
Türleri	Hydrangea macrophylla normalisHydrangea macrophylla ssp. SerrataHydrangea paniculataHydrangea arborescensHydrangea quercifoliaHydrangea anomala
Işık	Kısmi gölgede çiçek açar.
Toprak Tipi ve pH	Ortanca çiçeğinin rengi topraktaki pH’a göre değişir. pH değeri 5,5 veya daha düşük olan toprakta mavi ortancalar, 6,5 veya daha yüksek pH’da pembe ortancalar ve 5,5 ile 6,5 arasındaki toprakta mor ortancalar yetişir. Beyaz ortancalar toprak pH’ından etkilenmez; zira renk pigmenti içermediklerinden her zaman beyaz renge sahiptir.
Çiçeklenme Zamanı	Ortancalar genellikle yaz aylarında çiçek açar, bazıları mevsimin başlarında ve bazıları daha sonra (sonbaharda) çiçek açar.
Toksisite	Çiçek tomurcuklarının ve yaprakların kedi ve köpekler tarafından yenmesi, ciddi zararlara yol açabilir.

Ortanca Çiçeği Bakımı Nasıl Yapılır?

Ortanca bitkisi, her ne kadar çiçek ve yaprak görünümü itibariyle narin bir bitki izlenimi verse de çok hassas bir bakıma gereksinim duymaz. Ancak, sağlıklı bir ortanca çiçeği için elbette dikkat edilmesi gereken püf noktalar vardır. Bunları; ışık, sulama, toprak, gübreleme, sıcaklık ve nem olmak üzere beş başlıkta inceleyelim:

Işık

Çok fazla gölge ortamı sevmeyen Ortancalar, bilhassa sabah saatlerinde güneş aldıklarında ve öğle sonrası sıcağında kısmi gölge altında daha verimli büyüme ve gelişme gösterir. Ancak yoğun gölgeye maruz kalması, ortancanın güçsüz kalmasına ve cılız bir yapıya sahip olmasına neden olabileceği gibi büyüme sürecini de etkileyecektir.

Sulama

Ortancalar, büyüme ve gelişme sürecinde düzenli nem gereksinimi duyar. Bu nedenle, haftada bir ya da iki kez yeterince sulamak, ortanca gelişimi açısından en doğru yaklaşım olacaktır. Ortancanın bulunduğu bölge eğer yağış gören bir bölge ise, ilave sulama yapmaya gerek yoktur. Haftalık sulamada hafif sulama yerine, suyun köklere kadar ulaştığından emin olacağınız bir yoğunlukta sulamanız önerilir. Çok sıcaklarda su miktarını artırabilir ve bu sayede toprağın nemli kalmasını sağlayabilirsiniz.

Toprak

Ortancalar, toprak çeşitliliği toleransı yüksek bitki türleri arasında yer alır; bu nedenle, çok farklı toplar türlerinde de yetişebilir. Bununla birlikte, ortancalar için en verimli topraklar humus yönünden zengin topraklardır. Ortancalar, toprak pH’ından renk değişimi göstererek etkilenir. pH değeri 6 ya da daha düşük topraklarda (asidik) mavi renk çiçek, pH değeri 7 ya da daha yüksek topraklarda pembe renk çiçek verir.

Gübreleme

Ortancaların bulunduğu toprak besin açısından zengin ve verimli bir yapıya sahipse gübreleme yapmaya gerek yoktur. Çiçeğinizin bulunduğu toprak verimli değilse, özellikle ilkbaharda dallara organik açıdan zengin kompost uygulayabilir veya elverişli bir gübreleme yapabilirsiniz.

Sıcaklık ve Nem

Ilıman hava koşullarını çok seven ortancalar; kış aylarında çok sert soğukların yaşandığı bölgelerde koruması bir alanda bulunuyorsa verimli bir büyüme ve gelişme süreci geçirmeyecektir. Kısmen gölge altında en verimli büyüme süreci geçiren ortancalar; nem açısından genellikle normal veya standardın biraz üstü bir nem oranını severler. Kurak hava koşulları, ortancaların yapraklarında kahverengileşme yönünde renk değişimine ve kurumasına sebep olabilir.

Ortanca Çiçeği Çoğaltma – Ekim

Ortancalar, tabiatları gereği nadiren tohum üreten bitki türlerindendir. Ancak, ortanca çiçeği çoğaltmak için başvurulabilecek yöntemler de yok değildir. Bu noktada tercih edilebilecek iki yaygın yol mevcuttur. Ortanca çiçeğini çoğaltmak için doğru zamanda kesmek ve kesilen kök parçasını toprağa dikmek, tercih edilebilecek ilk yoldur. Diğer yol ise, ortancaları doğrudan toprağa köklendirmektir. Eğer bahçede bulunan çalılar arasındaki boşlukları doldurarak daha yoğun ve güzel bir görünüm elde edilmek isteniyorsa bu yöntem tercih edilmelidir.

Dalları Köklendirerek Çoğaltma Yöntemi

Dalları köklendirerek çoğaltma yöntemi için takip etmeniz gereken adımlar şunlardır:

1. Ortanca bitkisinden uzun bir dalı/sapı belirleyin ve büyük bir bölümü toprağa değecek biçimde eğin.
2. Belirlediğiniz dalın toprağa temas eden bölümündeki yaprakları kesin.
3. Dalın toprağa iyice temas etmesini sağlayın. Bu süreçte dalın kırılmamasına özen gösterin.
4. Toprağa temas eden dalın toprakla bütünlüğünü ve temasını sabitlemek için taş vb. ağır bir cisim koyun.
5. Dalı, tıpkı ortanca bitkinizi suladığınız gibi sulayın.
6. Ortancanızın köklenip köklenmediğini kontrol etmek için ara sıra ağırlığı hafifçe kaldırarak gözlemleyin. Eğer sorunsuz bir biçimde köklendiyse artık kontrol etmenize gerek yok.
7. Dalın köklenmesi halinde, yeni ortanca bitkinizin kendi kendine büyüyüp gelişebilmesi için dalı ana bitkiden kesmeniz gerekir.

Ortanca Çiçeği ile İlgili Sık Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Ortanca çiçeğinin büyümesi ve gelişmesi sürecinde zaman zaman çeşitli sorunlarla karşılaşılabilir. Karşılaşılan başlıca sorunları ve çözüm önerilerini bilmek, çiçeğin sağlıklı ve problemsiz gelişimi adına en doğru yaklaşım olacaktır. Söz konusu sorunlar ve çözüm önerileri;

• Çiçek Açmaması: Ortanca bitkisi her mevsim çiçek açmayabilir. Bu durumun en sebebi; yanlış zamanda budama yapılması, özellikle ilkbahar ve kış mevsiminde ortalamanın üzerinde bir soğuk yaşanması ve bu nedenle tomurcukların zarar görmesi veya bitkinin aşırı gübrelemeye maruz kalmasıdır.
• Sarkık Yapraklar: Nem eksiği, bitki yapraklarında sarkmaya neden olabilir. Bu sorun, bitkinin genellikle çiçeklenme döneminde kurak ortama sahip olmasından ileri gelmektedir. Dolayısıyla, ortamın daima nemli olduğundan emin olmalısınız. İdeal nem düzeyi, yaprakların çok daha canlı bir görünüm kazanmasına yardımcı olur.
• Sararmış Yapraklar: Bitkinizin aşırı sulanması, su altında kalması veya yoğun gübrelemeye maruz kalması, ortancanızın yapraklarında sararmaya neden olabilir.
• Kahverengi Yaprak Uçları: Kahverengi yaprak uçlarının en temel sebebi, aşırı gübrelemeye bağlı olarak köklerin yanmasıdır. Yaprak uçlarında kahverengileşme gözlemeniz halinde, toprağı suyla yıkayarak ortancanızı fazla tuz ve gübrelemenin zararlı etkilerinden koruyabilirsiniz.

Ortanca Çiçeği Hakkında Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları