Yeni yıla doğru pek çok mağazanın vitrininde, açık ve kapalı meydanlarda, eğlence merkezlerinde ve dahası evlerimizde kendisine yer bulan kokina çiçeği, alıştığımız görünümü ile adeta bulunduğu ortama renk katıyor. Yeşil yapraklarla ve kırmızı meyvelerle hemen her tür mekan için romantizmin tadını çıkarmanızı sağlıyor. Peki kokina çiçeği bakımı nasıl yapılır?
Eğer bu yazıyı okuyorsanız, büyük olasılıkla yılbaşına doğru yeni bir kokina çiçeği satın aldınız veya birisi tarafından size hediye edildi. Görünümü ile büyüleyen bu zarif çiçeği, evinizin yeni bir bitki üyesi, yeni bir uzun süreli yol arkadaşı olarak seçtiniz. Peki bu çiçeği ne kadar tanıyorsunuz? Kokina bitkisi bakımı konusunda dikkat etmemiz gerekenler neler? Gelin birlikte yılbaşı çiçeği olarak da bilinen kokina çiçeğini tanıyalım.
Kokina Çiçeği Nedir?🤔
Kokina çiçeği, halk arasında yılbaşı çiçeği olarak adlandırılmaktadır. “Kuşkonmazgiller” ailesi içinde yer alan kokina çiçeği, yılbaşı döneminde “Ruscus Aculeatus” ve “Smilax Excelsa” isimli iki bitkinin bir araya getirilmesiyle bütünleşik bir hal almış görünümüne sahip olur. Ruscus bitkisinin dilimizdeki isimleri “Tavşanmemesi” ve “Ölmezdiken” şeklindedir. Birçok botanik kaynağında bu isimlerden herhangi birisiyle karşılaşmak mümkündür. Smilax bitkisinin dilimizdeki karşılığı ise “Kırçan” veya “Kırçan”dır.
Buradan anlaşılacağı üzere yılbaşı çiçeği aslında iki farklı tür bitkinin bir araya getirilmesi ile adeta bir buket konseptini almış, çift bitki grubudur. Fakat her ne kadar ayrı ayrı bitkiler olsa da birlikte harika bir dekoratif uyum yakalayan bir estetik ortaya koyuyor.
Ruscus Bitkisi (Tavşanmemesi – Ölmezdiken)
Kokina çiçeğini oluşturan iki bitkiden birisi olan Ruscus, yoğun dalları olan, yaprak dökmeyen bir çalı türünde bitkidir. Ortalama 1 metreye kadar uzayabilir. Pek çok farklı iklim türüne adapte olabilen, iç mekanlarda da yaşamını mutlu bir şekilde sürdürebilen bir türdür.
Gölgeli bir alan veya her türlü iç mekan için yaprak dökmeyen bir çiçek mi yetiştirmek istiyorsunuz? Tüm Ruscus türleri, diğer bitkilerin büyümek için mücadele edebileceği alanlar için harika, az bakım gerektiren yaprak dökmeyen bitkilerdir.
Smilax Bitkisi (Kırçan – Özdiken)
Kokina çiçeğini oluşturan diğer bitki olan Smilax (Kırçan veya Özdiken), alternatif tıpta kan temizleyici ve idrar söktürücü gibi faydaları ile ünlü, yapraklarını doğal antioksidan olduğu bilinen bir bitki türüdür. Karadeniz mutfağında pek çok yemekte ve turşu yapımında kullanılmaktadır. Bu bitkinin yüksekliği 5 metreye kadar ulaşabilmektedir. Yarı odunsu olan yeşil yapraklarının her birisi 10 cm uzunluğa ve 10 cm genişliğe ulaşabilmektedir.
Ruscus ile Smilax Bitkilerinden Yılbaşı Çiçeği Tasarlama
Yukarıda her iki bitkinin yılbaşı çiçeğini meydana getirdiğini açıkladık. Genel olarak buket ve çiçek tasarımında nasıl bir yol izleneceği, tamamıyla tasarlayanın kendine has dokunuşları ile gerçekleştirilmelidir. Kesin bir tarif veya bir teknikten ziyade, buketinizi nasıl görmek istediğinize bağlı olarak kendinize özgü bir tasarım uygulayabilirsiniz.
Fakat bir fikir olması açısından, kırçan bitkisinin kırmızı meyvelerini, tavşanmamesi bitkisinin dallarının uçlarına, istediğiniz herhangi bir renk iple bağlayabilirsiniz. Bu noktada 6’lı veya 8’li buket parçaları oluşturabilirsiniz. Ayrıca istediğiniz genişliğe veya yüksekliğe sahip bir sepet veya saksı içerisinde sergileyebilirsiniz. Oluşturduğunuz çiçeğin bakımı konusunda aşağıda yer alan yönergeleri takip ederek, çiçeğinizi uzun mevsimler boyunca iç mekanınızda ağırlayabilirsiniz.
Kokina Çiçeği Bakımı (Yılbaşı Çiçeği) Nasıl Yapılır?🤔
Genellikle dış mekanlar için ilişkilendirilen diğer bir adı kokina olan yılbaşı çiçeği, dolaylı ışık alan iç mekanlarda veya kısmı gölgeli dış mekanlarda yetiştirilebilir.
Oldukça az bakım gerektiren bir tür olan kokina, doğru yetiştirme koşulları sağlandığında uzun süre hayatta kalabilir. Zararlılardan veya hastalıklardan kolay kolay etkilenmez. Kış aylarında çiçek açar.
Ruscus bitkileri genellikle iki evcikli olduğundan, bitkilerinizin iyi bir gösterişli kırmızı meyve mahsulü üretmesini istiyorsanız hem erkek hem de dişi bitkileri birlikte yetiştirmek en iyisidir. Bir erkek bitkinin yaklaşık 6 dişi bitkiye oranı tavsiye edilir. Fakat bu durum iç mekanlarda pek mümkün değildir.
Evinizde veya ofisinizde yılbaşı çiçeklerini yetiştirmeyi düşünüyorsanız; dikkat etmeniz gerekenler şunlardır:
Işık☀️
Kokina çiçeği tam veya kısmi gölgede büyür. İç mekanlar için az güneş alan pencere kenarları veya pencereye 1-2 metre uzaklıkta yer alan duvar kenarları ve mobilyaların arasında konumlandırılabilir. Bahçenizde yetiştirmek istiyorsanız, en azından günün yarısında gölge olabilecek alanları tercih edebilirsiniz. Sıcak havalarda aşırı güneş alırsa, renginde solma olabilir.
Toprak
Bu bitki, killi veya alkali topraklar da dahil olmak üzere birçok toprak türüne toleranslıdır. Tercih edilen toprak kültürü, iyi drene edilmiş, hafif asidik kumlu bir balçıktır. Uzun süre boyunca yılbaşı çiçeğinin toprağı nemli olduğunda köklerin çürümesine neden olabilir.
Sulama💧
Kokina çiçeği suya karşı toleranslı bir bitkidir. Kuraklığa çok dayanıklı olduğu bilinmesine rağmen, az miktarda düzenli sulama ile yeşilliklerin canlı görünmesi sağlanabilir. Uzun bir süre sıcak ve kuru havaya maruz kalırsa, tıpkı uzun süre güneş ışığına maruz kalması durumuna benzer olarak yapraklarında solma oluşabilir. Oda sıcaklığında yetiştirilen kokina bitkisi için genel olarak sulama periyodunu 3-4 günde 1 kez olarak ayarlayabilirsiniz.
Sıcaklı ve Nem🌡️
Yılbaşı çiçeğinin yetiştirilmesi, hemen her iklim türü için başarılı sonuç verir. Kışın -20 °C’ye kadar dayanabilen bu bitkiyi dışarıdan gelecek olan olumsuzluklara karşı korumanın en iyi yolu, direk olarak rüzgar almayan bir yerde konumlandırmaktır. Bunun haricinde ideal toprak ve düzenli sulama ile uzun süre iç mekan ve dış mekanda bulunduğu ortama renk katacaktır.
Budama✂️
Yavaş büyüyen çok yıllık bir bitki olan yılbaşı çiçeği fazla budama gerektirmez. Hasarlı dallar veya yapraklar gerektiği gibi budanmalıdır. İlkbaharda ölü sürgünler yer seviyesinde kesilmelidir.
Yılbaşı Çiçeği Nasıl Çiçek Açar?🤔
Bitki kış sonlarında çiçek açar ve bunlar gövde yerine yaprağın ortasında görünür. Çiçek rengi de beyazdan yeşilimsi beyaza, mordan sarıya kadar pek çok farklı renge sahip olabilir. Ancak genel olarak çiçekler bu bitkide gösterişli bir özellik değildir ve kırmızı meyveler daha çok ilgi odağı olmaktadır.
Bazı Ruscus türleri meyve üretmek için tozlaşmaya ihtiyaç duyar, bazıları ise gerektirmez. Dişi bitkiler ve hermafrodit bitkiler meyve üretir. Meyveler bazen kümeler halinde veya bazen de tek tek gelişir.